Views: 50 Barreessaa: Gulaalaa Saayitii Yeroo maxxansi: 2023-05-05 Ka'umsa: Bakka
Yuunivarsiitii bal’aa pilaastikii keessatti, poliiviiniil kilooraayidii (PVC) fi poliitiileenii tereeftaaleetii (PET) akka titaanota lamaatti mul’atu, yeroo baay’ee akka meeshaalee baay’ee faayidaa qabaniifi kabajamoo ta’anitti ilaalama. Faayidaan isaanii kan wal hin fakkaanne dhagaa bu’uuraa industirii adda addaa isaan taasiseera, kunis qulqullina oomishaalee hedduu guyyaa guyyaan nu mudatu guddiseera. Olka'iinsa pilaastikoota kanaa oomisha yeroo ammaa fi dhiibbaa isaan jireenya keenya guyyaa guyyaa irratti qaban yoo ilaalle, dirqama ogummaa qofa osoo hin taane, imala argannoo maagneetota industirii fi fayyadamtoota hubannoo qaban walqixa ta'a-walxaxoo meeshaalee kana adda baasan keessa lixuudha.
Barreeffamni kun biikoon ibsuu, dubbistoota isaa imala bal’aa addunyaa keessaa qajeelchuuf carraaqaa jira. waraqaa PVC fi . Sheet pilaastikii bineensa manaa . Isaan wal bira qabuu qofa miti; Amaloota isaanii adda ta’an ni kabajna, iyyannoowwan baay’ee isaan miidhagsan irratti ifa ni kennina, dubbistoota keenyas tooftaa gowwaa hin dandeenyeen isa kaan irraa adda baasuuf ni humneessa. Qorannoo kana yeroo seennu, dubbistoonni keenya teeknikaalota qabachuu qofa osoo hin taane pilaastikoota walitti makaman kanaaf dinqisiifannaa haaraa argate kan teeppii jiraachuu keenya ammayyaa bocan ni horatu. Xumura imala kanaa irratti namni tokko hubachuu qofa osoo hin taane, dhugaadhaan nuances fi hiika PVC fi PET addunyaa keenya yeroo hunda guddachaa jiru keessatti dinqisiifata.
Dandeettii : PVC density 1.3 hanga 1.45 g/cm³ Profaayilli dhangala’aa amala adda ta’e kun cimina dhalootaa fi qulqullina caasaatiin itti kenna. Qabeenyi akkasii uumamaan PVC akka meeshaa filannoo iyyannoowwan dandamachuu gaafataniif olkaasa, tasgabbii fi amanamummaa lamaan isaanii paakeejii tokko keessatti dhiyeessa.
Iftoomina : Amaloota hawwataa PVC keessaa tokko gama bifa mul’ataatiin baay’ee fayyadamuu isaati. Foormulaa isaa sirrii ta’e irratti hundaa’uun, PVC ifa kiristaala bishaan qulqulluu yaadachiisu agarsiisuu irraa gara qulqullina ifa hin taane, iccitii ta’e qabaachuutti ce’uu danda’a. Ispeektariin bal’aan translucence kun industirii amaloota mul’ataa PVC akka oomisha isaaniitti akka sirreessaniif kan dandeessisu yoo ta’u, akka kanfaasiin uumamtootaaf haala barbaadamuun akka ta’u taasisa.
Ho’a miiraa : Amaloota ho’aa PVC keessa naanna’uun tuqaalee of eeggannoo qabu barbaada. Haala baay’ee jalatti meeshaa dhaabbataa ta’ee osoo jiruu, maddoota ho’aa 140°C caalan yeroo dhiyeenyatti miiraan kan hubatamu ta’a. Saaxilamummaan kun yeroo PVC waliin bobba’u, keessumaa yeroo boca, extrusion, ykn bifa kamiinuu adeemsa hojii irratti bobba’u, mala dammaqinaan akka raawwatamu ajaja. Naannoo to'atame mirkaneessuu, ho'a garmalee irraa fagaachuun, haala qulqulluu isaa eeguu fi umurii isaa dheeressuun dirqama. Shubbiisni micciiramaan kun ho’a waliin barbaachisummaa hubannoo fi kabajuu daangaa meeshaa dandeettii isaa isa sirrii ta’e fayyadamuuf cimsa.
Bulbulamuu : Ispeektaraa guddaa walnyaatinsa keemikaalaa keessatti PVC ejjennoo hawwataa ta’e dhiheessa. Alkoolii wajjin yeroo wal qunnamu ofitti amanamummaadhaan dissolution kan mormu yoo ta'u, guutummaatti furdaa hundaaf kan hin seenne miti. Ergamtoonni murtaa’an, keessattuu Tetrahydrofuran, dandeettii addaa PVC akka bulbulamu gochuu qabu. Dichotomy kun amala isaa gara solvents adda addaatti keemistrii walxaxaa caasaa PVC jala jiru agarsiisa, barbaachisummaa wal-nyaatinsa isaa nuanced itti fayyadama bu'a qabeessa ta'eef nu yaadachiisa.
Ibidda ittisuu : Ulfina PVC gonfoo itti kaa’u keessaa tokko dandeettii ibidda dandamatu dhalootaan dha. Galata qaama kilooriinii badhaadhaa ta’een, PVCn abiddaaf fedhii dhabuu mul’isa. Qabeenyi kun walnyaatinsa keemikaalaa qofa osoo hin taane naannoo balaa ibiddaaf saaxilaman keessatti sarara ittisaa barbaachisaa dha. Diddaan inni keessaa gubaa isaa PVC qofa osoo hin taane eegduu doorsisa ta'uu danda'u irratti dammaqinaan dhaabbatu malee. Akka kanaan, industirii nageenya dursa kennu, keessattuu bakka balaan ibiddaa guddaa ta’etti, yeroo baay’ee akka michuu isaaniitti gara PVCtti garagalu. Uumamaan abiddaatti ofirraa ittisuun kun gahee PVC akka qaama qofa osoo hin taane, akka eegumsaatti, hojiiwwan ijaarsa irraa gara elektirooniksii fi sanaa ol jiran keessatti nageenya marsaa dabalataa dabaluu.
PVCn dandeettii baay’ee dinqisiisaa ta’e kan qabu yoo ta’u, daangeffama deebi’anii fayyadamuu murtaa’anii fi oomishaalee cinaa miidhaa geessisuu danda’an jiraachuu isaaniitiin yaadannoowwan naannoo ka’an furuun barbaachisaa dha. Qormaatni kunniin kalaqa industirii keessatti kaka’umsa kakaasee jira, kunis furmaata filannoo hojii fi itti gaafatamummaa naannoo dursa kennu jajjabeessa.
Yaaddoon murteessaan PVC marsee jiru keessaa tokko oomisha daayoksiinii keessa jira, keessattuu adeemsa akka gubaa. Dhimmi kun summii mala omishaa tokko tokkoo irratti hubannoo olka'aa ta'e akka kaasu beekuun murteessaadha. Hubannoon olka’e kun ammoo mala nageenya qabuu fi itti fufiinsa qabu barbaaduuf waadaa waloo boba’aa ta’eera.
Ilaalcha gaarii yoo hammate, qormaanni PVC waliin walqabatee jiru, waa’ee bulchiinsa itti fufiinsa qabuu fi gochaalee gatuu itti gaafatamummaa qaban irratti marii bal’aa taasiseera. Haasaan kun daangaa indaastirichaa irra darbee, ogeessota, qaamolee imaammata baasan, fi leelliftoota naannoo gidduutti walta’iinsa guddiseera. Marii kana keessa lixuudhaan, gufuulee beekamtii kennuu qofa osoo hin taane karaa ittiin amannu dammaqinaan barbaadaa jirra. Ejjennoo proactive kun jijjiirama barbaachisaa ilaalcha keessatti, rakkoolee adda baasuu irraa gara furmaata waliin dammaqinaan bobba’uutti agarsiisa.
Akka hundee isaatti, walxaxiinsi PVC marsee jiru akkaataa guddina industirii walsimsiisuun nageenya naannoo waliin walsimsiisuuf qorannoo kallattii hedduu qabuuf karaa saaqeera. Qormaata kana dursinee furuudhaan, gara egeree meeshaaleen yeroo tokko rakkoo qaban ta’anii fudhataman gara carraa jijjiirama gaariitti jijjiiramuu danda’anitti tarkaanfii fudhachaa jirra. Imalli kun humna jijjiiramaa gochaalee itti fufiinsa qaban kan hubachiisu yoo ta’u, gama jireenya meeshaa tokkoo hunda – oomisha irraa kaasee hanga gatuutti – ilaalcha bulchiinsa naannootiin akka ilaallu nu gaafateera.
Density : PET daangaa density walfakkaatu 1.33 hanga 1.35 g/cm³ Walsimannaan kun tasgabbii fi tilmaamamuu isaa akka meeshaatti ragaadha.
Iftoomina : Amaloota PET keessaa tokko ifa uumamaa isaati. Iftoomina dhalootaan kun iyyannoo miidhaginaa isaa guddisuu qofa osoo hin taane qabiyyee ykn adeemsa mul'ataan sakatta'uun dirqama ta'etti aplikeeshiniidhaaf filannoo ijoo taasisa.
Ho’a dandamachuu : PET haala ho’a olaanaa keessatti ifaan ibsa, ho’a hanga 250°C ga’u irratti tasgabbii agarsiisa. Amalli kun meeshaalee akka PVC irraa adda baasuu qofa osoo hin taane yeroo ho’aaf saaxilamu umurii fi amanamummaa isaa mirkaneessa. Fayyadama naannoo ho'aa keessatti turtii barbaachisuuf, PET akka filannoo cimaa fi amanamaa ta'etti adda ba'a.
Tasgabbii keemikaalaa adda ta’e : PET ofirraa ittisuu ajaa’ibsiisaa furmaata bal’aa ta’een adda ba’a, uumama isaa cimaa agarsiisa. Boonsaan bulbulaa irra caalaan mormii dhaadata yoo ta'ellee, saaxilamummaa isaa daangeffamee fiinoolotaaf hubachuun barbaachisaa dha, akkasumas furdaa kilooriin itti fayyadamu filachuun barbaachisaa dha, kunis naannoo qormaataa keessatti dandamachuu waliigalaa isaaf ragaadha.
Tarkaanfiiwwan nageenyaa ijaarame : PVC irraa faallaa ta’ee, kan uumamaan ibidda dandamachuu hin dandeenye, PET amaloota uumamaan abidda-danda’an kanneen sadarkaa nageenya olka’aa ta’eef gumaachan qabata. Qulqullinni keessaa kun balaa abiddaaf saaxilamuu wajjin walqabatee dhufuu danda’u xiqqeessa, kunis hojiiwwan adda addaatiif filannoo nageenya qabuu fi amanamaa ta’e mirkaneessa.
DEEBI’UUN PET haala ajaa’ibaa ta’een addunyaa har’aa keessatti carraa itti fayyadama pilaastikii itti fufiinsa qabuuf akka ragaatti dhaabata. Diinagdee geengoo fi hawwii balfa hir'isuuf qabnu yeroo yaadnu PET gahee murteessaa qaba. Erga itti fayyadamee booda, gatamuu mannaa, PET adeemsa jijjiiramaa keessa darbee RPET ta'a. Bifa PET deebi’ee foon uffate kun, meeshaalee qaphxii irraa kaasee hanga huccuuwwan ulfaataa ta’anitti, fi illee domeenii hin eegamne tokko tokko kanneeniin ala ta’an keessatti, dadhabbii malee kan wal hin simne ta’uu isaati.
Yeroo booda, akkuma teknooloojii fi maloonni guddachaa deemanitti adeemsi deebi’anii fayyadamuu PET waliin walqabatee jiru bu’a qabeessa ta’aa dhufeera. Kun hamma balfa gara bakka kuufamaatti deemu hir’isuu qofa osoo hin taane, kaarboonii oomisha PET waliin walqabatee jiru haalaan hir’isee jira. Dhiibbaa naannoo isaa hir’isuun kun mul’ata itti fufiinsa waliinii waliin yeroo walitti dhufan waan galma ga’uu danda’u ibsuudha.
Yeroo gara bara yaaddoon naannoo hunda caalutti deemnu, imala Pet pilaastikii itti fayyadama tokkootti irraa gara humna deebi’ee fayyadamuu danda’utti abdii kenna. Meeshaalee biroof akka pilaanii tajaajila, kalaqaa fi of kennuudhaan, industirii akka aadaa naannootti akka hamaatti ilaalaman illee gara daandii itti fufiinsa qabuu fi itti gaafatamummaa itti gaafatamummaa qabuutti pivot gochuu akka danda’u agarsiisa. Seenaan milkaa’ina PET fi RPET dandeettii daangaa hin qabne kan irra deebi’amee yaaduun fi deebi’ee kaayyoo keessa jiru, boru gara magariisaa fi abdachiisaa ta’etti nu geggeessuu irratti yaadachiisa.
Amaloota isaanii adda ta’an cinaatti hubachuun suuraa ifa ta’e nuuf kenna:
Amaloota |
PVC . | HORII MANA KEESSATTI GUDDIFATAN |
Guujja'a |
1.3 hanga 1.45 g/cm³ |
1.33 hanga 1.35 g/cm³ |
Iftoomina . |
Jijjiiramaa . |
Of keessa dabarsuu |
Daangaa Ho'aa . |
140°C irratti ni manca’a . |
Hanga 250°Ctti tasgabbaa'aa . |
Bulbulamuu kakaasa . |
Saayikiloorheksaanoonii . |
Fiinooliin . |
Balaqqeessamuu danda'uu . |
uumamaan kan dandamatu . |
Gubachuu kan danda'u . |
Pilaastikoota kana haala addunyaa dhugaa keessatti adda baasuun murteessaadha, keessumaa deebi’anii fayyadamuudhaaf.
PVC : gubaa irratti urgaa kilooriinii humna guddaa qabu kan baasu yoo ta’u, abidda magariisaatiin kan beekamudha.
Bineensa manaa : abidda keelloo ifaa ta’een gubatee urgooftuu mi’aawaa ta’e baafa.
PVC : Akkaataa baay’ee dhangala’aa ta’een lixa.
PET : Buoyancy agarsiisa ykn giddu galeessaan bu’aa ba’ii, darbee darbee lola’aa ta’ee hafa.
PVC Ijaarsa Keessatti : Cimina isaa PVC furmaata foddaa, sirna pilaanii, fi fooqiidhaaf mijataa taasisa.
PVC in Elektirooniksii : yeroo baay’ee keebilii fi wayaa insulaashiniif kan oolu.
Pet in packaging : pilaastikii qaruuraa dhugaatii fi meeshaalee nyaataa qulqulleessuuf iftoomina isaatiin.
PET huccuu keessatti : gara fiber polyester tti jijjiirame, PET addunyaa huccuu irratti dhiibbaa guddaa geessiseera.
Dhiibbaa naannoo pilaastikoota adda addaa hubachuun egeree itti fufiinsa qabu guddisuutti tarkaanfii dha. PVCn rakkoolee summii fi deebi’anii fayyadamuu danda’an irratti yaaddoo qaban irraa kan ka’e qormaata murtaa’e yoo ta’u, indaastirichis filannoo nageenya qabuu fi mala deebi’anii fayyadamuu fooyya’aa akka barbaadu taasiseera. Gama biraatiin, uumamaan PET deebi’ee fayyadamuun akka fakkeenya ifaa gochaalee pilaastikii itti fufiinsa qabuutti calaqqisiiseera. Garaagarummaa kana hammachuu fi hubachuun murteessaadha sababiin isaas itti fayyadama pilaastikii itti fayyadamuu fi fooyyessuuf itti fufiinsaan kaayyeffannee, yeroo hunda madaallii faayidaa fi bulchiinsa naannoo gidduu jiruuf carraaqaa jira.
PVC pilaastikii sheet pet pilaastikii sheet .
Industiriin pilaastikii guddina itti fufiinsa qabu haaromsaa jira, xiyyeeffannoo kutataan egeree magariisaa fi naannoo irratti xiyyeeffate irratti. Kan hubatamuu qabu, guddinni PET baayoo-based keessatti argame akka ragaa dameen kun boba’aa fosiilii irraa fagaachuu fi filannoo itti fufiinsa qabu hammachuudhaaf qabutti dhaabbateera. Jijjiiramni kun faayidaa naannoo qofa osoo hin taane akkaataa nuti pilaastikoota itti hubannuu fi itti fayyadamnu irratti warraaqsa kaasuu danda’a. Dabalataanis, PVC, meeshaa marii hedduu keessatti wiirtuu ta'e, jijjiirama guddaa keessa jira. Industiriin kun quuqamaan fudhannaa pilaastikii phthalate-free fi dabalataa itti fufiinsa qabu falmaa jira. Tarkaanfiiwwan kun miila naannoo haalaan xiqqeessuuf waadaa galuu agarsiisa, PVC fayyaa fi fayyaa pilaaneetii keenyaa wajjin caalaatti akka walsimu taasisa. Sochii gaarii akkasiitiin, egeree indaastirii pilaastikii ifa fakkaata, waamicha itti fufiinsaa fi itti gaafatamummaa itti gaafatamummaa qabu waliin walitti dhiyeenyaan kan walsimu.
Garaagarummaan PVC fi PET gidduu jiru industirii, fayyadamtootaa fi namoota naannoo jiraniif murteessaadha. Lamaanuu oomishaalee guyyaa guyyaan itti fayyadamnu hedduu keessatti qaamolee barbaachisoo ta’an yoo ta’an, amala adda addaa kanneen hojiiwwan addaatif mijatoo taasisan qabu.
PVC, kan danda’uu fi abidda uumamaan dandamachuu danda’u, damee ijaarsaa fi elektirooniksii keessatti dhagaa bu’uuraati. Haala adda addaa wajjin walsimsiisuun isaa filannoo filatamaa taasisa, keessumaa yeroo turtii fi dandamachuun hunda caalu. Gama biraatiin, ifa ta’uu fi uumamni salphaan PET industirii paakeejii fi huccuu keessatti jaallateera. Iftoomina isaa keessatti faayidaa miidhaginaa fi hojii kenna, keessumaa bakka mul’achuun oomishaa fayyadamtootaaf murteessaa ta’uu danda’utti. Kana malees, huccuuwwan keessatti akka poliyesteritti hojiirra oolchuun isaa baay’ee waan baay’ee ta’uu isaa ragaa ba’a.
Kana malees, xiyyeeffannaan deebi’anii fayyadamuu fi yaaddoo naannoo irratti kennamu PVC fi PET adda baasuun murteessaa taasisa. Adeemsa sirrii deebi’anii fayyadamuu keessatti gargaarsa adda baasuu sirrii ta’e, oomishoonni gahumsaan akka deebi’an mirkaneessuu, akkasumas miilli naannoo keenyaa akka xiqqaatu taasisa. Hundee isaatiin, pilaastikoota kana gadi fageenyaan hubachuun ogeessota indaastirii murtoo sirrii ta’e kennuu keessatti fayyadamoo ta’uu qofa osoo hin taane fayyadamtoonni filannoo naannoo irratti dammaqu akka godhan humna kenna. Gara egeree itti fufinsi adda duree ta’etti yeroo ceenu beekumsi akkasii barbaachisaa ta’a.
